Yurt dışından nasıl araç getirilir?
Yurt dışından araba getirmek ile ilgili bilinmesi gereken çok sayıda önemli nokta vardır. Tabii karşılaşılacak senaryolara göre bu işlemler değişiklik gösterir. Bu konuda aslında iki senaryo vardır. Hali hazırda Türkiye dışında farklı bir ülkede yaşayanlar ile Türkiye’de yaşayanlar arasında araba alım ve kullanımı gibi konular farklılık gösterir.

Yurt dışından sıfır araç alımı
Yurt dışından plakasız araç getirmek için öncelikle yerine getirilmesi gereken hususlar vardır. Aracın Türkiye’ye getirtilebilmesi için öncelik olarak yabancı olan bir ülkeden faturalı bir biçimde satın alma işleminin yapılmış olması gerekir. Gelen otomobil mutlaka gümrüğe sokulmalıdır. Burada önce aracın cinsine ve motor hacmine göre ÖTV, ardından tüm ücrete ek KDV uygulanır.

Yabancı plakalı araç getirmek
Yurt dışında yaşayan kişilerin geçici olarak Türkiye’ye araç getirmesi hususunda araç sahibi hiçbir vergi ödemediği için başka şartlar bulunur. Burada aracın geçici olarak getirilmesi en önemli noktadır. Yani Türkiye Cumhuriyeti’ne kalıcı bir şekilde yurt dışından araç getirmek istiyorsanız vergi ödemek zorundasınız.

Yabancı plakalı aracı (geçici süreyle) getirmek için aranan şartlar şöyle:
* Son 1 yılın 185 günü yurt dışında olmanız gerekir. Bu süre ikamet belgenize göre belirlenir.
* Getirilen araç ülkede en fazla 730 gün kullanılabilir.
* Araç, sahibi dışında herhangi birisi tarafından kullanılamaz.
* Türkiye’ye geçici süre ile getirilen araçlar satılamaz, kiralanamaz ya da devredilemez.
* Taşıtın ikamet ettiğiniz yerde adınıza kayıt ve tescil edilmiş olması gerekir.
Dipnot olarak, 185 gün aralıksız yurt dışında kalmanıza gerek yok. Yani bir yıl içinde aralıklı bir şekilde yurt dışında bulunmanız yeterli olacaktır.

Yurt dışında araç kiralama hakkında bilinmesi gerekenler
Yurt dışında araç kiralama hakkında bilinmesi gereken her şeyi sizler için anlattık. İşte dikkat etmeniz gerekenler.

Bedelsiz ithalat yöntemi
Gelelim en merak edilen konuya. Yabancı plakalı bir aracı gümrük vergisiz olarak satın alıp Türkiye’de tescil ettirmeniz de mümkün. Bu işleme bedelsiz ithalat denir. Fakat bu durumdan herkes yararlanamaz ve bunun için de belli şartlar gerekir. Eğer bu şartları sağlamıyorsanız ÖTV ve KDV’ye ek gümrük vergisi de ödemeniz gerekir.

Gümrük vergisi ödememeniz için gereken şartlar şunlardır:
* Türkiye dışında 2 yıl yaşamış ve tekrar ülkeye ikametini taşıyıp yerleşecek olmak.
* Türkiye Cumhuriyeti tarafından yurt dışına bir görevi yerine getirmek için gönderilmek.
* Yurt dışında emekli olmak.
* Türk vatandaşlığına geçecek ve ikametini kalıcı olarak Türkiye sınırları içerisine taşıyacak olmak.
Bu şartları sağlamıyorsanız yurt dışından ikinci el araç aldığınızda gümrük vergisi de ödemek zorundasınız.

Türkiye plakası nasıl alınır?
Yukarıdaki şartları sağlamayan ve arabayı normal otomobiliniz olarak satın alıp iki yıldan fazla bir süreyle kullanmak isterseniz otomobili Türkiye’ye ithal etmeniz gerekir. Türkiye’ye ithal edilecek araçların sıfır kilometre alınmış olması veya elli yaşının üzerinde klasik sınıfında olması gerekli.
Sonuç olarak eğer yurt dışındaysanız ve Türkiye’ye dönmeden önce ikinci el bir araç satın almak istiyorsanız bunu yapabilirsiniz ancak üstte belirttiğimiz şartları sağlamıyorsanız bunu yapmak da mantıksız. Çünkü Türkiye’de sizden bir de gümrük vergisi alınır ve bu sayede hiçbir şekilde karlı bir hesap olmaz. Şartları sağlıyorsanız yalnızca ÖTV ve KDV ödeyerek güzel aracınızı Türkiye’de kullanabilirsiniz.

Yurt dışından araç getirirken ödemeniz gereken ÖTV:
600 cm3 silindir hacmine sahip ve de vergi dışında satış değeri 70.000,00-TL’ye kadar olan araçlarda %45.
1600 cm3 silindir hacmine sahip olan ve de vergi dışında satış değeri 70.000,00-TL – 120.000,00-TL arası olan araçlarda %50, 120.000,00-TL üzerinde ise %60.
1600 cm3 – 20000 cm3 silindir hacmine sahip olan ve de vergi dışında satış değeri 170.000,00-TL’ye kadar olan araçlarda %100.
20000 cm3 ve üzerinde silindir hacmine sahip olan ve vergi dışında satış değeri 170.000,00-TL’ye kadar olan araçlarda ise %160 oranında ÖTV ödenmesi gerekir.
Katma değer vergisi (KDV) ise tüm bu eklemelerden sonra bir de yüzde 18’lik bir ekleme yapar. Yani eğer Türkiye’de yaşayan normal bir insansanız ancak sıfır veya elli yaşında bir arabayı Türkiye’ye getirebilirsiniz. Onlarda da sadece ÖTV ve KDV ödemeyeceğiniz için karlı çıkmanız oldukça zor.

Yurt dışında satın aldığınız aracınızı (araçlı römork, motosiklet, otomobil, özel uçaklar, yat, tekne) kesin olarak
Türkiye’ye araç getirme hakkına sahip olmak için belirli koşulların sağlanması gerekir. Bu koşulların tümünün sağlanması halinde, araç Türkiye’ye getirilebilir.

Kimler Türkiye’ye araç getirebilirler?
Türkiye dışında en az 24 ay ikamet edip yerleşim yerlerini Türkiye’ye nakleden gerçek kişiler,
Yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri,
Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerlerini yabancı bir ülkeden Türkiye’ye kesin olarak nakleden kişiler, Türkiye’ye araç getirebilirler.
Bu kişilerin getirdiği araçlardan gümrük vergisi alınmaz. Sadece KDV ve ÖTV alınır. Bu vergiler aracın Türkiye’ye ithalatı sırasında ödenir.
Türkiye dışında yerleşik kişilerin ölümü ile Türkiye’de ikamet eden mirasçıları da ölen kişinin aracını getirme hakkı kazanırlar. Mirasçıların getirdiği araçlardan gümrük vergisi, KDV ve ÖTV alınmaz.
Yerleşim yerlerini Türkiye’ye nakleden ve Türk vatandaşlığına geçen kişilerin, çift uyruklu olmaları halinde, araç getirmeleri mümkün değildir.
Bireysel gümrük işlemleri kapsamında, ithal edilecek araçlarla ilgili başka bir koşul daha vardır:
Aracın yurt dışında, kişilerin adına kaydının yapıldığı yıl itibariyle, model yılı dahil olmak üzere, 3 yaşından eski olmaması gereklidir.
Bu araçların ayrıca, en az 6 aydır yurt dışında bulundukları ülkede getirecek kişinin adına kayıtlı olması gerekmektedir.
Kişiler, ithal edilmiş olan araç hakkında, 12 ay geçmedikçe herhangi bir tasarrufta bulunamazlar. Bu nedenle, ithal edilen araç, 12 ay süreyle satılamaz ve başkasına devredilemez.
Bireysel gümrük işlemleri kapsamında, yurt dışından getirilecek araçlar için belirli müracaat süreleri vardır. Kişilerin, aracı ithal edebilmeleri için, bu süreler içerisinde, gerekli olan belgelerle birlikte yetkili gümrük idaresine ithalat başvurusu yapması zorunludur.

Hangi araçlar gümrük vergisinden veya ithalat vergilerinden muaf olarak Türkiye’ye getirilebilir?
Kişilerin gümrük vergisinden veya ithalat vergilerinden muaf olarak Türkiye’ye getirebilecekleri araçlar şunlardır:
Motorlu özel nakil vasıtaları: Otomobil ile bunlarla birlikte getirilen römorklar ve karavanlar, motosikletler, özel uçaklar ile diğer eğlence ve spor amaçlı vasıtalar.
Motorsuz özel nakil vasıtaları: Her türlü bisiklet ile kürekli kayıklar ve kanolar

Ticari araçlar da gümrük vergisinden veya ithalat vergilerinden muaf olarak Türkiye’ye getirilebilir mi?
Hayır. Motorlu ticari araçlar ve diğer ticari nakil vasıtalarının bu muafiyet kapsamında Türkiye’ye getirilmesi mümkün değildir.

Bedelsiz araç ithalatında herhangi bir vergi ödenir mi?
Bedelsiz araç ithalinde geçerli olan vergi muafiyetinin kapsamı aşağıdaki gibidir:
Bedelsiz araç ithalinde yalnızca gümrük vergisi muafiyeti vardır. Gümrük idareleri tarafından, aracın motor hacmine göre değişen oranda Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve Katma Değer Vergisi (KDV) tahsil edilir.
Veraset yoluyla edinilen araçların Türkiye’ye ithalinde gümrük vergisi alınmadığı gibi, ÖTV ve KDV de tahsil edilmez.

Yerleşim yeri ve yerleşim yeri nakli ne demektir?
Yerleşim yeri; Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az beş yıl ikamet eden gerçek kişiler hariç olmak üzere, kişisel veya mesleki bağlar nedeniyle bir kişinin Türkiye’ye son giriş tarihinden geriye doğru bir yılda en az 185 gün yaşadığı yeri ifade eder.
Yerleşim yerinin nakli; Kişinin yabancı bir ülkedeki yerleşim yeri ve işine ait bağlarını keserek Türkiye Gümrük Bölgesine yerleşmek amacıyla kesin olarak gelmesini ifade eder.

Kimler bedelsiz ithalat kapsamında yurda araç getiremez?
Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az yirmi dört ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden Türk vatandaşları ile Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişilerin ikamet nakil belgesindeki tarihten sonraki ilk giriş tarihinden, Yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara sürekli görevli olarak atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlilerinin atama kararının yayımlandığı tarihten sonraki ilk giriş tarihinden, kişilerin atama kararından önce Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak dönmeleri halinde son giriş tarihinden, yurt dışında yerleşik murisin ise ölüm tarihinden en az altı ay öncesinde, Motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının yurt dışında yerleşik bulundukları ülkede adlarına kayıtlı olması gerekmektedir. Ayrıca, motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının, kişilerin adlarına kaydının yapıldığı yıl itibarıyla, model yılı dahil, üç yıldan eski olmaması gerekir.

Kimler bedelsiz araç ithali yapabilir?
Aşağıda belirtilen kişiler bedelsiz araç ithali yapabilirler:
Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az 24 ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden Türk vatandaşları. Bu kişilerin, Türkiye’ye son giriş tarihinden geriye doğru bakıldığında yurtta bir takvim yılında altı aydan fazla kalmamış olmaları gerekir. Türkiye’de 45 güne kadar olan kalışlar yurt dışında kalış süresinden sayılır. Türkiye Gümrük Bölgesi dışında son on yıl içinde en az beş yıl ikamet eden gerçek kişiler için yerleşim yerine ilişkin bu süre şartı aranmaz.
Yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara sürekli görevli olarak atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri. Bu kişiler için Türkiye gümrük bölgesi dışında en az 24 ay ikamet etmiş olma şartı aranmaz.
Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler. Bu kişiler için Türkiye gümrük bölgesi dışında en az 24 ay ikamet etmiş olma şartı aranmaz.
Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin vefatı halinde, Türkiye’de ikamet eden gerçek kişi mirasçıları. Yurt dışında yerleşik murisin Türkiye Gümrük Bölgesinde geriye doğru bir takvim yılında altı aydan fazla kalmamış olması gerekir. Türkiye Gümrük Bölgesinde bir takvim yılında kırk beş güne kadar kalışlar yurt dışındaki ikamet süresinden sayılır. Türkiye Gümrük Bölgesi dışında son on yıl içinde en az beş yıl ikamet eden gerçek kişiler için yerleşim yerine ilişkin bu süre şartı aranmaz.
Bedelsiz ithalatı yapılacak araca ilişkin şartlar nelerdir?
a-) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az yirmi dört ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden Türk vatandaşları ile Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişilerin ikamet nakil belgesindeki tarihten sonraki ilk giriş tarihinden,
b-) Yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara sürekli görevli olarak atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlilerinin atama kararının yayımlandığı tarihten sonraki ilk giriş tarihinden, kişilerin atama kararından önce Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak dönmeleri halinde son giriş tarihinden,
c-) Yurt dışında yerleşik murisin ise ölüm tarihinden en az altı ay öncesinde, Motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının yurt dışında yerleşik bulundukları ülkede adlarına kayıtlı olması gerekmektedir. Motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının, kişilerin adlarına kaydının yapıldığı yıl itibarıyla, model yılı dahil, üç yıldan eski olmaması gerekir.
Bedelsiz araç ithalinde otomobilinize ilave olarak başka bir aracınızı da getirebilir misiniz?
Vergi muafiyeti şartlarının sağlanması halinde; motorlu ve motorsuz nakil vasıtalarından her birinden birer adet getirilmesi mümkündür.
Örnek olarak; kişi, bir adet otomobil, bir adet motosiklet ile bir adet bisikleti bedelsiz ithalat kapsamında bir defada Türkiye’ye getirebilir.
Bedelsiz ithalat kapsamında yurda aracını getiren ve daha sonra yeniden yurt dışına yerleşen bir kişinin ikinci kez Türkiye’ye dönüşünde bir kez daha araç getirme hakkı var mıdır?
Kişiler, bedelsiz araç ithalatında geçerli olan vergi muafiyetinden 5 yılda bir kez ve 1 defa yararlanabilirler. Motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarına ilişkin gümrük işlemlerinde, kişinin kendisi ve aile ünitesindeki diğer kişiler tarafından söz konusu beş yıllık süre içinde, bu hakkın mükerrer olarak kullanılıp kullanılmadığı elektronik sistemler üzerinden izlenmektedir. İlk aracın fiili ithalat tarihi üzerinden beş yıl geçmiş olması ve diğer şartların sağlanmış olması halinde tekrar bu kapsamda araç ithal edilmesi mümkündür.
Eşler bu kapsamda ayrı ayrı araç getirebilirler mi?
Hayır. Veraset yoluyla yapılan araç ithali hariç olmak üzere, bedelsiz araç ithalinde “aile ünitesi” esas alınır. Aile ünitesi, karı-koca ve 18 yaşından küçük çocuklardan oluşmaktadır. Vergi muafiyetinden yararlanma hakkı aile ünitesine tanınır.
Bedelsiz ithalat yoluyla getirilen aracın satışı veya devri için bir süre şartı var mıdır?
Bu kapsamda getirilen araçlar 1 yıl geçmedikçe, gümrük idaresine izin alınmaksızın belli bir para karşılığı veya karşılıksız olarak ödünç verilemez, teminat olarak gösterilemez, kiralanamaz, devredilemez veya satılamaz. Vergi muafiyetinden yararlanarak ithal edilmesinden itibaren geçmesi gereken 1 yıllık sürenin bitiminden önce ödünç verilen, teminat olarak gösterilen, kiralanan, devredilen veya satılan motorlu veya motorsuz özel kara nakil vasıtalarına ait gümrük vergileri tahsil edilir. Bu durumda yükümlüler hakkında ayrıca cezai takibat yapılır.
Başvurular hangi gümrük idarelerine yapılmaktadır?
* Başvurular aşağıdaki gümrük idarelerine yapılmaktadır:
* Ankara Gar Gümrük Müdürlüğü (0312-397 75 47)
* İstanbul Yeşilköy Gümrük Müdürlüğü (0212-465 80 16)
* İzmir Yolcu Salonu Gümrük Müdürlüğü (0232-463 12 96)
* Gebze Gümrük Müdürlüğü (0262-754 24 01)
Başvuru yapmak için belirlenmiş olan bir süre kısıtlaması var mıdır?
Başvurular için belirlenmiş olan süre kısıtları aşağıdaki gibidir:
Yurt dışında yirmi dört ay ikamet eden Türk vatandaşlarının; ikamet nakil belgesindeki tarihten sonraki ilk giriş tarihinden itibaren altı ay içinde başvurmaları gerekir.
Kamu görevlilerinin; görev sürelerinin bitimini müteakip Türkiye’ye ilk giriş tarihinden itibaren altı ay içinde başvurmaları gerekir. Ancak, kamu görevlilerinin atama kararından önce Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak dönmesi halinde süre, kişinin Türkiye Gümrük Bölgesine son giriş tarihinden itibaren hesaplanır.
Türk vatandaşlığına geçenlerin vatandaşlığa geçiş kararından sonra adlarına nüfus kağıdının düzenlendiği tarihten itibaren altı ay içinde başvurmaları gerekir.
Miras yoluyla serbest dolaşıma giriş işlemlerinde muafiyetten yararlanacak olan varislerin; veraset ilamı tarihinden itibaren yirmi dört ay içinde başvurmaları gerekir.
Başvuru sırasında gümrük idaresi tarafından hangi belgeler istenir?
(I) Kişilerin kendisi, eşi veya gümrük mevzuatına göre kendilerini yetkisini haiz kişiler tarafından, aşağıdaki belgelerle birlikte, yetkili gümrük idaresine başvurulur. Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az yirmi dört ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden Türk vatandaşları için;
* Araca ilişkin teslim-tesellüm belgesi,
* Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
* Yerleşim yerinin nakledildiği ülkede bulunan dış temsilciliğimiz tarafından motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının serbest dolaşıma girişi için düzenlenmiş ikamet nakil belgesi,
* Motorlu nakil vasıtaları için hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet veya trafik belgesinin aslı; yurtdışında bulunduğu ülke makamlarınca bu belgenin aslının alıkonulması sonucu ibraz edilememesi halinde, belgenin dış temsilciliklerimizce onaylı örneği Yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara sürekli görevli olarak atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri için;
* Araca ilişkin teslim-tesellüm belgesi,
* Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
* Motorlu nakil vasıtaları için hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet veya trafik belgesinin aslı; yurtdışında bulunduğu ülke makamlarınca bu belgenin aslının alıkonulması sonucu ibraz edilememesi halinde, belgenin dış temsilciliklerimizce onaylı örneği,
* Atama kararı veya görevin sona erdiğini gösteren, kamu görevlisinin bağlı bulunduğu kamu kurum veya kuruluşu tarafından verilecek belge.

Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler için;
* Araca ilişkin teslim-tesellüm belgesi,
* Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
* Yerleşim yerinin nakledildiği ülkede bulunan dış temsilciliğimiz tarafından motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının serbest dolaşıma girişi için düzenlenmiş ikamet nakil belgesi,
* Motorlu nakil vasıtaları için hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet veya trafik belgesinin aslı; yurtdışında bulunduğu ülke makamlarınca bu belgenin aslının alıkonulması sonucu ibraz edilememesi halinde, belgenin dış temsilciliklerimizce onaylı örneği,
* Türk vatandaşlığına geçişi gösteren belge.

Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin ölümü halinde, Türkiye’de ikamet eden gerçek kişi mirasçıları için;
* Araca ilişkin teslim-tesellüm belgesi,
* Veraset ilanı,
* Motorlu nakil vasıtaları için hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet veya trafik belgesinin aslı; yurtdışında bulunduğu ülke makamlarınca bu belgenin aslının alıkonulması sonucu ibraz edilememesi halinde, belgenin dış temsilciliklerimizce onaylı örneği,
* Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
* Birden fazla varis bulunması halinde, Türkiye’de bulunan diğer mirasçılar için noter tasdikli “feragat mukavelesi”
(II) Trafik ve mülkiyet belgesinin herhangi bir nedenle yenilenmesi halinde, aracın önceden de aynı kişi ya da kişilerden biri adına kayıtlı olduğunun belgelendirilmesi şartıyla önceki trafik ve mülkiyet belgelerindeki tarih esas alınır.
Bedelsiz ithalat yoluyla gelen araçlardan hangi vergiler alınır?
1- Aracın motor hacmine göre değişen oranda Özel Tüketim Vergisi (ÖTV)
Aracın CIF Değeri (Navlun ve sigorta bedeli dahil olmak üzere aracın gümrük kıymeti) ve ÖTV Toplamının % 18’i oranında Katma Değer Vergisi (KDV) aracın serbest dolaşıma girişi sırasında gümrük idarelerince tahsil edilir.
2- Amortisman indirimi sonunda bulunan ve vergiye esas kıymetin tespitinde aracın model yılındaki FOB kıymetiyle çarpılacak oranlar aşağıdaki gibidir:
Araç yaşı (birim Amortisman oranı (%) Amortisman tutarı (birim) Vergiye esas kıymet (birim)
* 20 100x%20=20 100-20=80
* 10 100x%10=10 80-10=70
* 10 100x%10=10 70-10=60
*   10 100x%10=10 60-10=50
* 10 100x%10=10 50-10=40
* 10 100x%10=10 40-10=30
*               – – 100x%20=20
*                – – 100x%20=20
*                – – 100x%20=20